منابع و سختی گیر
منابع و سختی گیر امروز جزو عضو لاینفک یک ساختمان به خصوص ساختمان های مجهز به موتورخانه است. شاید وجود این تجهیزات همیشه کمرنگ دیده شود و توجهی به آنها نشود اما یکی از مهمترین لوازم با کمترین استهلاک هستند.
منابع و سختی گیر جدا از نوع، مدل و ظرفیت همیشه به دلیل نداشتن تجهیزات مکانیکی و متحرک کم خرج و کم هزینه بوده اند شاید سختی گیر ها کمی از این قاعده مستثنا باشند اما اگر آنها را بخواهید با دستگاه های مانند پمپ چیلر و … مقایسه کنیم هزینه نگهداری نزدیک به صفر دارند. یکی از دلایل توجه کمتر ما به این تجهیزات و کمتر دیده شدن آنها همین نیاز کم آنها به نگهداری است.
اما چیزی که باید در خصوص منابع سخت گیری فراموش نکنیم انتخاب صحیح و مناسب آنهاست در صورت اشتباه در خرید آنها می‌توانند روی دیگر از خود را به ما نشان دهد. یعنی تبدیل شوند به تجهیزاتی پرهزینه پر از ایراد و در نهایت فرسوده. در این صفحه سعی شده نگرش کلی نسبت به این دستگاه ها برای شما ایجاد کنیم. توضیحات کامل و دقیق تر در صفحه اختصاصی هر دستگاه بیان شده.
منبع کویل دار
منبع کویل دار تجهیزاتی جهت تولید آب گرم مصرفی به روش غیر مستقیم هستند. به عبارت ساده تر این منابع با دریافت انرژی گرمایی از یک مولد گرمایی مانند دیگ آبگرم، دیگ بخار و … شرایطی سالم برای گرم شدن آب بهداشتی مصرف ایجاد می کند.
بدیهی است این تجهیزات برای انجام وظیفه خود نیازمند تجهیزات دیگر مانند : دیگ، مشعل، پمپ و … هستند.
منابع کویل دار که تجهیزات جانبی موتورخانه های گرمایشی بوده و بهترین جایگزین برای آنها مبدل صفحه ای و منبع دوجداره است که راجع به آن صحبت خواهیم کرد.
همانطور که از نام منبع کویل دار مشخص است این تجهیزات از یک منبع بسته تشکیل شده که یک کویل از جنس مس یا استیل در آن تعبیه شده است.
منبع اصلی در منابع کویل دار از جنس استیل و گالوانیزه ساخته می شود و وظیفه ذخیره سازی و ایجاد فضای مناسب برای تبادل گرمایی را برعهده دارد. کویل مسی یا استیل که در سمت داخل آن آب آلوده در حال گردش در سیستم موتورخانه قرار دارد و در سمت خارج آن آب بهداشتی مصرفی شرایط تبادل گرمایی بین این این دو را ایجاد میکند و مانع تداخل این دو می شود.
منابع کویل دار بیشتر در ساختمان های بزرگ و با تعداد واحد بیش از ۱۲ واحد (مسکونی) تعبیه می شود ممکن است از یک یا چند منبع کویل دار به صورت موازی در ساختمانهای بزرگ استفاده شود.
منبع دوجداره
منبع دوجداره مانند منبع کویل دار دستگاه جهت تامین آب گرم بهداشتی مصرفی با کمی تفاوت هستند. منبع دوجداره هم دارای یک مخزن اصلی است که وظیفه تولید و نگهداری آب گرم مصرفی را بر عهده دارد اما سطح تبادل گرما در این منابع دیگر کویل مسی نیست.
مخزن اصلی منبع دوجداره توسط یک جداره دوم احاطه و پوشیده شده که آب گرم شوفاژ در آن گردش میکند. سطح مشترک مخزن اصلی و جداره رویی همان سطح تبادل گرما است.
منبع دوجداره را می‌توان بهترین دستگاه تولید آب گرم مصرفی دانست زیرا نیاز به هیچ نوع سرویس و تعمیرات دوره ای ندارد، می‌توان آن را در سطحی بالاتر از دیگ آبگرم نصب کرد که موجب اشغال فضای کمتر در موتورخانه مرکزی میشود.
اما منابع دوجداره محدودیت‌هایی نیز دارند:
- حتما باید به صورت افقی نصب شود
- حداکثر تا ظرفیت ۱۰۰۰ یا ۱۲۰۰ لیتر تولید می شود
این منابع در ساختمان های کوچک با حداکثر 10 واحد نصب و استفاده می شود. اگر فضای کافی در موتورخانه وجود داشته باشد می‌توان از دو یا چند منبع دوجداره به صورت جداگانه برای چند واحد یا موازی با هم برای کل ساختمان استفاده کرد.
منابع دوجداره از جنس گالوانیزه ساخته میشود و قابل سفارش از جنس استیل هم هستند اما به دلیل قیمت بالاتر ساخت آن با ورق استیل مقرون به صرفه نیست. عمر مفید این منابع حدود ۸ الی ۱۵ سال است که بستگی به ضخامت، روش ساخت، شرایط نصب و کیفیت ساخت آن نیز دارد. طول عمر کارکرد بیش از 15 سال در بسیاری از منابع با کیفیت با ضخامت مناسب دیده شده است.
منبع انبساط باز
منبع انبساط باز که بر روی پشت‌بام اکثر خانه های مجهز به موتورخانه قابل رویت و اگر از بالا به ساختمانهای شهر نگاه کنیم به سادگی و با پیدا کردن منبع انبساط باز بتوان ساختمان‌هایی که موتورخانه دارند را شناسایی کنید.
پس منبع انبساط باز منبعی مرتبط با موتورخانه شوفاژ است. وظیفه این منبع جای دادن حجم آب ناشی از انبساط و انقباض آب در اثر گرم و سرد شدن آن و همچنین تامین آب مورد نیاز به موتورخانه است.
آب در اثر گرما و سرد شدن دچار تغییر حجم شده و اگر برای خروج آب اضافه شده مسیری در نظر گرفته نشود فشار سیستم به شدت افزایش و موجب آسیب به موتورخانه می شود.
همچنین در صورت نشتی جزئی آب از سیستم موتورخانه منبع انبساط، کسری آب را جبران کرده تا سیستم شوفاژخانه بدون آب نماند و دچار مشکل نشود.
این منابع در بالاترین سطح ساختمان و با حداقل فاصله 2متر از بالاترین دستگاه گرمایشی یا سرمایشی نصب میشود. به دلیل نصب منبع انبساط باز بر روی پشت بام در تعامل کامل با هوای آزاد خواهد بود که خود موجب اتلاف گرمایی چشمگیری میشود که عایق کردن منبع انبساط باز باید در اولویت‌های اولیه ساختمان قرار گیرد. البته برخی تولیدکنندگان منبع انبساط باز آنها را به صورت عایق شده و دولایه تولید و به بازار عرضه میکنند که موجب سهولت و راحتی کار برای نصابان و کارفرمایان شده است.
منبع انبساط بسته
دلیل استفاده از منبع انبساط بسته همانند مدل باز آن است با این تفاوت که در محیط های خیلی سرد یا ساختمان‌هایی با عدم امکان نصب منبع انبساط بر روی پشت بام از این منابع استفاده می شود. این تمام شرایط استفاده از منابع انبساط بسته نیست و از آنها در سیستم های موتورخانه با دمای آب بیش از دمای جوش (در فشار اتمسفر یعنی ۱۰۰ درجه سانتیگراد) نیز استفاده میشود.
در موتورخانه های که چیلر جذبی آب داغ دارند باید از دیگ آب داغ با دمای حدود ۸۰ تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد استفاده کرد مطمئنا اگر منبع انبساط باز استفاده شود تمام آب سیستم در دمای ۱۰۰ درجه به جوش آمده و از منبع انبساط باز خارج میشود.
منبع انبساط بسته با افزایش فشار سیستم، امکان رساندن دمای آب به بیش از ۱۰۰ درجه سانتیگراد بدون جوشیدن و تبخیر شدن را فراهم می کند. منبع انبساط بسته برای تامین آب موتورخانه نیاز به یک سیستم مکمل شامل شیر فشار شکن، صافی، شیر قطع و وصل و … دارد.
همچنین در تمام موتورخانه هایی که از منبع انبساط بسته میشود استفاده از شیر اطمینان متناسب با فشار، دمای کاری و حجم آب موتورخانه الزامی و ضروری است. محاسبه و انتخاب منبع انبساط بسته نیاز به تسلط کامل به این دستگاه دارد و در صورت انتخاب غیر اصولی و غلط آن موجب تحمیل خسارت به شخص یا تجهیزات می شود.
منبع کندانس
منبع کندانس در سیکل های موتورخانه های مجهز به دیگ بخار استفاده میشود این منبع با جمع‌آوری آب تقطیر شده سیکل بخار، آنها را برای تبخیر و گردش مجدد سیستم آماده می کند.
منبع کندانس ۳ هدف یا وظیفه اصلی بر عهده دارد:
- جمع آوری آب تقطیر شده و جلوگیری از هدر رفت آب
- تامین آب کمبود سیستم بخار
- پیش گرمایش تازه
این منابع معمولاً در سطح پایین‌تر از دیگ بخار یا هر نوع دستگاه مصرف کننده بخار نصب می شود تا آب به صورت ثقلی وارد آن شود و پس از رسیدن به حد نصاب و نیاز سیکل بخار آب را به دی اریتور پمپاژ میکند.
بزرگترین چالش این منابع پوسیدگی آنها به دلیل تامل با آب گرم، هوای محیط و رطوبت است. که موجب پوسیدگی و فرسودگی آن میشود.
منبع کندانس از جنس گالوانیزه با ضخامت مناسب تولید می شود. هر چند که امکان ساخت و تولید آن با متریال دیگر مانند استیل نیز امکان پذیر است اما به دلیل حجم بالای آن و قطعاً هزینه ساخت بسیار بیشتر، این کار انجام نمی‌شود.
تعداد و اندازه بوشن و اتصالات نصب شده بروی منبع کندانس بر اساس تعداد و سایز پمپ ها و لوله های ورودی خروجی قابل سفارش است.
سختی گیر
سختی گیر ها کاملا متفاوت از منابع هستند و آنها را در یک دسته بندی نمی توان قرار داد. اما از آنجا که ساخت این تجهیزات تشابه زیادی به منابع دیگر دارد به خصوص سختی گیر رزینی و همچنین نقاط مشترکی نیز دارند سعی کردیم محصولات را در یک زیرگروه قرار دهیم.
سختی گیر برای حذف املاح موجود در آب در مسیر آب ورودی به سیستم های موتورخانه نصب می شود. سختگیر انواع مختلفی دارد کهسعی شده در صفحه مربوط به “سختی گیر” مفصل راجع به آنها صحبت شود اما معروف‌ترین آنها سختی گیر رزینی و R.O است.
هر چند که سخت گیر های مغناطیسی را نمی‌توان جز تجهیزات سختی گیر یا حذف کننده املاح مستعد رسوب‌گذاری نامید اما به دلیل رایج شده اصطلاح سختی گیر برای این لوازم ما نیز از همین نام برای آنها استفاده می کنیم.
سختی گیر های مغناطیسی با بار دار کردن یونهای آب یا تفکیک آن ها موجب ایجار شرایطی میکنند که این املاح تمایلی به رسوب کردن نداشته باشند.این خاصیت موقتی است و با گذشتن زمان یا شرایط دیگر از بین میرود.
پس باید در انتخاب نوع سختی گیر مغناطیسی و محل نصب آن دقت کرد.
سختی گیر رزینی و سختیگیر R.O اما حذف کننده املاح از آب هستند. سختی گیر رزینی با تعویض یونی و سختی گیر R.O با ایجاد شرایط معکوس اسمز سختی آب را جذب و دفع میکنند. این سختی گیر ها برای آب تغذیه منابع انبساط و برج خنک کننده ها بسیار مناسب و عالی هستند. اما اگر قصد استفاده از آب خروجی سختی گیر برای مصارف بهداشتی و خوراکی دارید بهتر است از نوع مغناطیسی یا الکترومغناطیسی اسفاده کنید. مشاوره با کارشناسان فروش گرما پلاس میتواند در انتخاب دستگاه مناسب شما بسیار مفید باشد.
