منبع انبساط

منبع انبساط را در تمام موتور خانه های کوچک و بزرگ می توان یافت. این دستگاه های مهم و ضروری را نه می‌توان حذف کرد و نه جایگزینی برای آنها وجود دارد. فقط می‌توان بر حسب نیاز و شرایط موجود از دیگر انواع منبع انبساط که در ادامه به آن میپردازیم استفاده کرد.

استفاده از منابع انبساط فقط محدود به موتورخانه ها نیست و در هر سیکل یا پروسه صنعتی که یک سیال به عنوان انتقال دهنده حرارت بصورت ثابت، گردش می کند از این دستگاه استفاده می شود. به عنوان مثال: سیستم خنک کننده خودرو.

وظیفه منبع انبساط چیست؟

منابع انبساط دو وظیفه اصلی بر عهده دارند که یکی از آنها وظیفه اصلی و مهمتر این منابع است. این وظیفه به قدری ضروری است که نام آن بر روی منبع گذاشته شده است.

کنترل انبساط و انقباض سیال یا همان آب موتورخانه!

مهمترین وظیفه منابع انبساط کنترل حجم آب و در نتیجه کنترل فشار سیستم است. همانطور که می دانیم حجم آب در اثر گرم شدن و سرد شدن تغییر می کند.

یعنی در اثر گرم شدن منبسط شده و حجم آن افزایش پیدا و با کاهش دما حجم آن کاهش پیدا میکند.

از سوی دیگر آب غیر قابل تراکم بوده و سیستم موتورخانه هم یک سیستم بسته است. با گرم شدن آب حجم آن بیشتر و در نتیجه فشار سیکل نیز افزایش پیدا خواهد کرد. در این جاست که وظیفه منابع انبساط و ضرورت آن مشخص می شود.

منابع انبساط با جای دادن حجم اضافه شده آب در خود این تغییرات را کنترل میکنند. در صورت عدم نصب این منابع در سیستم، این افزایش فشار موجب آسیب جدی به تجهیزات موتورخانه خواهد شد.

در خودرو ها هم اگر لوله منتهی به منبع انبساط خودرو دچار گرفتگی شود عملاً این منبع از مدار خارج شده و با گرم شدن موتور و افزایش حجم آب ممکن است رادیاتور یا سرسیلندر دچار ترکیدگی شوند و یا شیلنگها و اتصالات آسیب می بینند.

وظیفه دوم منابع انبساط تامین آب مورد نیاز سیستم در ابتدای راه اندازی در طول زمان بهره برداری در موتورخانه می باشد.

با راه اندازی موتورخانه یا سیکل نیاز است که سیستم آبگیری شود استاندارد ترین راه برای پرکردن آب در سیستم، ورود آب از طریق منابع انبساط است. از سوی دیگر هر موتورخانه ای یا سیکل حرارتی ممکن است روزی دچار نشتی شود و حجمی از آب در حال گردش خود را از دست بدهد. در چنین مواقعی منابع انبساط با تزریق آب تازه از کمبود آب در سیستم جلوگیری می‌کنند.

انواع منبع انبساط

نکته جالب در مورد انواع منبع انبساط این است که با آنکه تجهیزاتی بسیار مهم و ضروری هستند و نقش مهمی را ایفا می‌کند اما انواع زیادی ندارد و فقط در دو نوع ساخته و تولید می‌شوند.

البته هر یک نیز خود زیر مجموعه و انواع مختلفی دارد اما انواع منبع انبساط همین دو مورد است:

1. منبع انبساط باز
2. منبع انبساط بسته

بسیاری از افراد منابع انبساط باز را به عنوان منبع انبساط می‌شناسند و منظور آنها از عبارت منبع انبساط نوع باز آن است.

دلیل این امر فراگیری و استفاده بیشتر از منابع انبساط باز می باشد فراموش نکنیم که هر دو نوع این منابع برای استفاده در شرایط مخصوص خود طراحی شده پس با کسب اطلاعات کافی در خصوص هر دو نوع منبع و بررسی نقاط قوت و ضعف هر یک انتخاب مناسب و کارآمد داشته باشید.

منبع انبساط باز

در صفحه اختصاصی منبع انبساط باز در خصوص این محصول کاملتر توضیح داده شده است. اما در اینجا به اختصار توصیفی از آن بیان میکنیم.

منبع انبساط باز یک مخزن و منبع است که به واسطه درب یا اتصال ونت ( Vent) نصب شده بروی آن با هوای محیط در ارتباط بوده و فشار آن با فشار اتمسفر برابر است به دلیل همین تعامل فشار و مجاورت با هوای فضای باز به آن منبع انبساط باز می گویند.

این منبع یک مخزن استوانه ای یا دیگر شکل هندسی است که بر روی بدنه آن تعداد سوراخ جهت لوله کشی و اتصال به سیستم موتورخانه به چشم می‌خورد.

منابع انبساط باز در زمستان و تابستان در مجاورت هوای اطراف و محیط هستندکه این موضوع سبب پوستگی بیشتر و نیاز به تعویض در بازه زمانی کوتاه‌تر می‌شود.

منابع انبساط باز را می‌توان بر حسب نیاز و با ابعاد مورد نظر سفارش و خریداری کرد منابع انبساط باز از پیش عایق شده از نظر سهولت نصب و راحتی در درجه بالاتری قرار دارد اما به همان میزان ممکن است قیمت آن نیز بالاتر باشد

به طور کلی منابع انبساط باز در چهار مدل تولید می شوند.

1. منابع انبساط باز آلومینیومی از پیش ساخته شده
2. منابع انبساط باز از پیش عایق شده
3. منابع انبساط باز گالوانیزه سفارشی
4. منابع انبساط باز پلاستیکی

منابع انبساط باز آلومینیومی موجود در بازار در ظرفیت های محدود و از پیش ساخته شده هستند جنس بدنه آن ها باعث مقاومت بیشتر آنها در برابر پوسیدگی می شود اما معمولاً ضخامت آنها بسیار کم است و در زمان حمل و نصب باید دقت شود تا دچار آسیب و یا تغییر شکل نشوند.

منابع انبساط از پیش عایق شده با جداره داخلی آلومینیوم یا پلاستیک هستند. که با لایه‌ای از فوم یا پشم شیشه عایق و مجدداً با ورق نازک رنگی پوشش و کاور می‌شود.
این منابع شکل ظاهری بسیار زیباتری دارند. نصب آن ها راحتر است.اما قیمت منبع انبساط باز از پیش عایق شده کمی بیشتر از نمونه های ساده است که البته با توجه به تولید شرکتی آنها به صورت انبوه این تفاوت قیمت زیاد نبوده و می توان آن را جزو اولویت‌های خرید قرار داد.

منابع انبساط باز گالوانیزه بر حسب نیاز با ابعاد و اندازه سفارشی ساخته می شوند. از این منابع انبساط بیشتر در موتورخانه های بزرگ که نیاز به منابع انبساط بزرگتری دارند استفاده می شود.
قیمت منبع انبساط باز گالوانیزه بر حسب نوع ورق، ضخامت ورق و ابعاد آن متفاوت است اما در یک دید کلی در ظرفیت مشابه نسبت به مدل های دیگر قیمت بالاتری دارد البته قابل ذکر است طول عمر این منابع نیز به نسبت بالاتر است.

با توجه به افزایش قیمت آلومینیوم و فلز های دیگر استفاده از منابع انبساط باز پلاستیکی رواج بیشتری پیدا کرد است هرچند که پلاستیک ها به طور کلی در اثر گرم شدن در طولانی مدت خشک شده و مستعد شکستگی هستند، اما همچنان در ساختمان ها نصب می شود. قیمت منبع انبساط پلاستیکی تقریبا نصف قیمت انواع گالوانیزه یا دیگر انواع خواهد بود.

برای کاهش نقاط ضعف منابع انبساط باز پلاستیکی می توان آنها عایق کرده و نمونه هایی از جنس پلیمری مقاوم در برابر حرارت را انتخاب و خریداری نمود.

منبع انبساط بسته

منبع انبساط بسته بیشتر در موتورخانه هایی استفاده می شود که نیازمند کارکرد با درجه حرارت بیشتر یا نزدیک به دمای نقطه جوش آب است.

همچنین موتورخانه هایی که محدودیت نصب منابع انبساط باز را دارند می‌توانند از این منابع استفاده کنند. به عنوان مثال موتورخانه هایی که در اقلیم های سرد مورد استفاده قرار میگیرند و احتمال یخ زدن منابع انبساط باز بسیار زیاد است بهتر است از منابع انبساط بسته استفاده کنند.

منابع انبساط بسته از یک مخزن تحت فشار تشکیل شده اند که حجمی از آن هوا و حجم دیگر را آب سیستم به خود اختصاص داده است.
منابع انبساط بسته در سه گروه دسته بندی می شوند

1. منابع انبساط بسته دیافراگمی
2. منابع انبساط بسته تیوپی
3. منابع انبساط بسته گالوانیزه

در دو مدل اول بین آب و هوای موجود در منابع انبساط یک لایه تفکیک کننده لاستیکی قابل ارتجاع قرار دارد که ممکن است از نوع دیافراگمی یا تیوپی باشد.

اما در نمونه گالوانیزه و سفارشی آن هوا و آب در مجاورت کامل هم قرار دارد. البته در زمان بهره برداری از تمام منابع به خصوص در نوع گالوانیزه آن بهتر است از ازت که یک گاز بی ضرر است استفاده شود. هوای محیط به دلیل داشتن اکسیژن در مجاورت رطوبت هوا باعث پوسیدگی منابع انبساط بسته میشود.

نحوه محاسبه و نصب منبع انبساط بسته در صفحه اختصاصی آن توضیح داده شده است است.

قیمت منبع انبساط بسته بالاتر بوده و ظرفیت‌های آن نیز محدودتر است به همین دلیل می‌شود در موتورخانه ها بیشتر از منابع انبساط باز استفاده شود فقط در شرایطی که مجبور به استفاده باشیم از این منابع استفاده می‌کنیم.

منبع انبساط بسته شباهت زیادی به منابع تحت فشار پمپ دارد و گاهی می توان از منابع تحت فشار پمپ به عنوان منابع انبساط بسته استفاده کرد البته باید یه سری نکات مانند دمای کاری تیوپ داخلی، فشار کاری منبع و … نیز توجه کرد. نحوه نصب لوله کشی منابع انبساط بسته بسیار مهم است.

قیمت منبع انبساط

همانطور که پیشتر گفته شد این منابع دارای دو نوع هستند که البته قیمت منبع انبساط باز و بسته باهم متفاوت هستند.

قیمت منبع انبساط برحسب نوع، ظرفیت، جنس بدنه و دیگر موارد محاسبه می شود.

برای دریافت بهترین قیمت منبع انبساط بهتر است ابتدا موتورخانه و ساختمان خود را نیازسنجی و سپس یکی از مدلهای منبع را انتخاب و خریداری کنید.

همیشه گرانی قیمت منبع انبساط به معنای بهتر بودن وکارآمد تر بودن آن نیست و ارزانترین آنها هم باعث صرفه جویی نمی شود. گاهی انتخاب و خریداری اشتباه منابع انبساط باعث بروز خسارات و هزینه های بسیار بالایی می شود.

قیمت منبع انبساط را برحسب نوع آن در صفحه اختصاصی خود جستجو کنید.

گاهی به دلیل نوسانات شدید ارز، قیمت منبع انبساط به صورت استعلامی خواهد بود این مورد بیشتر در منابع انبساط گالوانیزه و یا نمونه های وارداتی مشاهده می شود.

در یک جمع‌بندی کلی قیمت منبع انبساط باز در ظرفیت برابر از قیمت منبع انبساط بسته کمتر است که البته این موضوع کاملاً طبیعی است زیرا ساختمان و شکل کلی منابع انبساط باز بسیار ساده تر است.

برای کاهش قیمت منبع انبساط بسته بهتر است محل نصب و ظرفیت به دقت انتخاب و محاسبه شود گاهی با یک تغییر کوچک می توان ظرفیت و در نتیجه قیمت منبع انبساط را کاهش داد.

به عنوان مثال می‌توان با نصب منبع انبساط بسته در بالاترین ارتفاع ساختمان ظرفیت آن را کاهش داد و منبع کوچکتری را خریداری کرد.

اگر قصد جایگزینی منبع انبساط قدیمی با منبع جدید را دارید بهتر است قیمت منبع انبساط مشابه مدل قبلی را استعلام بگیرید.

تعویض آن با مدل دیگر و ظرفیت جدید نیازمند کارشناسی و محاسبات جدید است.

اگر در هر یک از موارد فوق مانند ظرفیت، میزان گردش آب و غیره دچار تردید هستید قبل از استعلام قیمت منبع انبساط حتماً با کارشناسان ما مشورت فرمایید. یا با روش ساده تر:

سوالات خود را در قسمت دیدگاه در انتهای صفحه مطرح کنید به سوالات شما در کمترین زمان ممکن پاسخ می دهیم.

در زمان خرید و دریافت قیمت منبع انبساط به این نکته توجه فرمایید که هر منبع نیاز به تجهیزات و لوازم دیگر مانند: شناور، شیر فشارشکن، صافی و … دارد.

قیمت منبع انبساط مربوط به مدل های پلاستیکی و آلومینیومی در نوع باز کمتر بوده که در قسمت مخصوص به خود توضیح داده شده اند. نقاط ضعف و روشهای رفع آن توضیح داده شده است.

source: https://www.bobvila.com/articles/expansion-tanks